EnglishKadınların mücadelesi, TBMM’deki kadın temsil oranını yüzde 2,4’ten yüzde 14’e çıkardı…
Kadınların KA.DER’i 15 yaşında
Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER), 15 yaşına bastı. Türkiye’de kadınların her düzeyde eşit temsili için mücadele eden KA.DER’in kuruluş yıldönümü, üyeleri, eski-yeni yöneticileri ve seçilmelerine destek verdiği eski-yeni kadın milletvekillerinin katılımı ile kutlandı. Genel Başkan Çiğdem Aydın, geçen 15 yılda edindikleri deneyimin verdiği güç ile kadınların her alanda eşit temsil hakkını elde edene kadar KA.DER’in mücadeleye devam edeceğini söyledi.
Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER), 4 Mart 1997’de, siyasi alanda ve karar verici pozisyonlarda kadınların olmadığını ve bunun bir demokrasi sorunu olduğunu tespit ederek harekete geçen, Doç. Dr . Şirin Tekeli önderliğinde 20 kadın tarafından, “temsilde eşitlik” ilkesinden yola çıkarak, kadın duyarlılığına sahip, ilkeli çok sayıda kadın adayı TBMM ile belediye ve il genel meclislerine taşıyabilmek amacıyla İstanbul’da kuruldu. Kuruluşunun hemen ilk günlerinde 380 üyeye ulaşan KA.DER, bugün yaklaşık 1000 üyesi ile 7 şube ve 7 temsilcilikte faaliyet gösteren etkili bir sivil toplum kuruluşu.
Bu yıl 15 yaşına basan KA.DER, kuruluşunu üyeleri, eski-yeni yöneticileri ve seçilmelerine destek verdiği eski-yeni kadın milletvekillerinin katılımı ile kutladı. KA.DER’in geçen 15 yılda başardıklarını, “Türkiye’nin değişimindeki 15 KA.DER anı”nı anlatan Genel Başkan Çiğdem Aydın, şunları söyledi:“KA.DER, bir sivil toplum kuruluşu olmanın ötesinde, hepimizin ulaşmak istediği bir hedefi temsil ediyor. Hedefimiz, kadınlar için toplumun her alanında eşit temsile ulaşmak. Kadınların kendi kararlarını verebildiği, işini eşini seçebildiği, istediği mesleği yapabildiği, siyasette eşit temsil edildiği, özgür olabildiği ve kesinlikle şiddetsiz bir ortamda yaşayabildiği bir ülke istiyoruz. Ülkemizin, kendimiz ve çocuklarımız için, gelecek kuşaklar için mutlulukla yaşanabilir, demokratik, eşitlikçi bir ülke olmasını istiyoruz. Bunun için çalışıyoruz. Bunu başarabileceğimizden kuşkum yok. Çünkü biz toplumun yarısıyız. KA.DER olarak gücümüzü de tamamen toplumun yarısını oluşturan bu kadınlardan alıyoruz. Hayalimizdeki ülkeye ve koşullara ulaşana kadar da mücadeleye devam edeceğiz.”
Geçen 15 yılda çok şeyler başaran KA.DER’li kadınların önünde daha yapılacak çok iş bulunduğunu belirten Çiğdem Aydın, “İş listemiz çok uzun ama bu bizi yıldırmıyor. Çünkü yapabileceğimizi biliyoruz. Birbirimizden güç alıyor, birlikte uğraşıyoruz. Bu dayanışma, zorlukların üstesinden gelmemizi, hedefimize ulaşmamızı sağlayacak. Buna yürekten inanıyorum” diye konuştu.
“Gün gelecek, TBMM’deki koltukların yarısında kadınlar oturuyor olacak” diyen KA.DER Genel Başkanı Çiğdem Aydın sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kamu kurumlarında, özel sektörde kadın yöneticilerin başarılarına tanık olacağız. Yasalarımızın kadın bakış açısıyla hazırlandığını görecek, uluslararası platformlarda bundan gururla söz edeceğiz. Kadın yoksulluğu bitecek. Kadın okumaz yazmazlığı bitecek. Kadınların şiddete uğraması en ağır yasal ve ahlaki suç kabul edilecek. Kadına yönelik ayrımcılık bitecek. İşte o gün, ancak o gün KA.DER görevini tamamlamış, misyonunu yerine getirmiş olacak. Biz, o güne kadar tüm kadın örgütleriyle beraber el ele çalışmaya devam edeceğiz.”
TÜRKİYE’Yİ DEĞİŞTİREN 15 KA.DER ANI
KA.DER’in mücadelesi, Türkiye kadın hareketine önemli kazanımlar armağan etti. Geçen 15 yıl içinde KA.DER, Türkiye’de şu değişimleri sağladı:
KA.DER kadının adını koydu: Kadınların seçimle ve atamayla gelinen karar organlarında hak ettikleri oranda temsil edilmediği gerçeğini gözler önüne serdi.
KA.DER kadının eşit haklara sahip olduğunu hatırlattı: Israrcı tutumuyla kota, eşit temsil gibi politikaları savunarak ve yaygınlaştırarak değişimi zorladı.
KA.DER TBMM’deki kadın temsil oranını yükseltti: Derneğin kurulduğu tarihte yüzde 2,4 olan TBMM’deki kadın temsil oranının bugün yüzde 14’e çıkmasında KA.DER’in mücadelesi belirleyici rol oynadı.
KA.DER bir Meclis dolusu kadını siyaset okulunda siyasete hazırladı: KA.DER’in siyaset okullarında 550 kadın eğitim aldı.
KA.DER kadınlar için siyasi yol haritası çizdi: Kadınlar için kadınlarla birlikte atılması gereken siyasi adımları belirledi ve kadın siyaset programını oluşturdu.
KA.DER temsil sorununu gündeme taşıdı: Erkek demokrasiden gerçek demokrasiye geçiş için ulusal kampanyalar yürüten KA.DER, kamuoyunda haklı bir talep yarattı.
KA.DER kadın siyasetçinin önündeki camdan duvarları yıktı: KA.DER’in kampanyaları daha çok kadının siyasete girmesini sağladı. Kadınların baskısıyla siyasi partilerin adaylık başvuru ücretleri düşürüldü, partilerin kadın kotaları yükselmeye başladı.
KA.DER kadın-erkek eşitliğini TBMM’ye taşıdı: Eşitlik için ulusal mekanizmaların ve TBMM’de Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nun kurulması için önayak oldu.
KA.DER kutuplaşan siyasi ortamda örnek oldu: Değişmez ilkesi olan “tüm siyasi partilere eşit mesafe”nin uygulanabileceğini göstererek Türkiye siyasetine örnek oldu.
KA.DER kadın politikalarını ulusal ve uluslararası kamuoyuna taşıdı: Ulusal ve uluslararası toplantılar düzenleyerek ilklere imza attı. Uluslararası Kadın Parlamenterler Birliği toplantısı düzenleyerek hükümetlerin ve devletlerin, çatışmaların çözümünde kadının hayati rolünü kabul etmelerini talep etti. Düzenlediği toplantılarla kadın sorunlarına çözümler sundu.
KA.DER siyasette etkili bir baskı grubu oluşturdu: Lobicilik ve kamuoyu çalışmalarıyla gündemi belirledi, politik açılımları zorladı.
KA.DER Türkiye’den önce AB’ye girdi: Avrupa Kadın Lobisi (AKL-TR) üyeliğiyle, Türkiye müzakerelere başlamadan AB’ye girdi.
KA.DER TBMM’den çıkacak yasalara müdahale edebildiğini gösterdi: KA.DER’in de bileşenlerinden olduğu kadın örgütleri platformlarının çabasıyla Medeni Kanun’da kadınlar lehine değişiklikler yapıldı,
Türk Ceza Kanunu’nda kadınlar lehine değişiklikler gerçekleşti, anayasa, siyasi partiler ve seçim kanunlarıyla ilgili değişiklik paketi hazırlandı.
KA.DER örnek bir sivil toplum kuruluşu oldu: Bir sivil toplum kuruluşunun “dinamik, kendini sorgulayan, araştıran, geliştiren, değişen ve rotasyonla kendini yenileyen” niteliklere sahip olması gerektiğini gösterdi.
KA.DER Türkiye’de ilk kez kadın ve siyaset konulu yayınlar hazırladı: Kadın Siyasetçinin El Kitabı;
Türkiye’de ve AB’de Kadının Konumu: Kazanımlar, Sorunlar, Umutlar; Kadın Siyaset Programı; Belediye Kadınlara da Hizmet Eder; Türkiye’de Siyasal Kültür ve Siyasal Kadın; 8 Mart Kadın Karnesi; Kadın İstatistikleri.