ODTÜ öğretim üyesi siyaset bilimci Prof. Dr. Feride Acar, Birleşmiş Milletler’de Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) Komitesine başkanlık yapmış bir uzman ve kadınlara yönelik şiddetin önlenmesi hakkında en önemli uluslararası belgelerden biri olan İstanbul Sözleşmesi’nin mimarlarından.
Feride Acar, İstanbul Sözleşmesi’nin Avrupa Konseyi'nce yapılması sürecinde fikrin ortaya çıkmasından sözleşme metninin yazımına kadar her aşamasında bağımsız 'uluslararası uzman' ya da 'Türkiye temsilcisi' olarak fiilen yer aldı. Bu uluslararası müzakere sürecinde yer alan uzmanlar İstanbul Sözleşmesi’nin günümüz uluslararası insan hakları standartlarına uygun ve özellikle (kadınların insan haklarının temel belgesi olan) CEDAW'la paralel hükümler içeren bir metin olarak ortaya çıkması için uğraştı.
Acar, İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasını denetleyecek uluslararası uzmanlar grubu “GREVIO” için kadın örgütlerinin adaylarından biriydi; adaylık için resmi başvurusunu önceki gün Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na yaptı.
“İlk GREVIO Komitesi'ne Türkiye’den bir üye seçilmesi ve kadın hareketi ile kamu kurumları arasındaki ilişkinin devam etmesinin İstanbul Sözleşmesi’nin ülkemizdeki uygulaması açışından da çok önemli olacağını düşünüyorum” diyen Feride Acar Sözleşme’nin uygulanmasının denetiminin en az içeriği kadar önemli olduğunu vurguluyor.
Uygulamayı denetleyecek olan GREVIO Komitesinin güncel uluslararası ilke ve standartlara uygun bir yaklaşım sergilemesi bu süreçte bir öncelik. GREVIO'nun çalışma esasları belirlenirken CEDAW’ın ilke ve birikimini yansıtmasına da önemli.
İstanbul Sözleşme sürecini takip eden kadın örgütleri olarak, Prof. Acar’ı desteklediğimizi ilan eden bir açıklama yayımladık:
AİLE ve SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI’NA ve İLGİLİ KAMUOYUNA
1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe giren Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin (İstanbul Sözleşmesi) etkili bir biçimde uygulanması için, Avrupa Konseyi bünyesinde GREVIO kısaltmasıyla anılacak olan, kadına yönelik şiddet ve ev içi şiddetle mücadele konusunda çalışan uzmanlardan oluşan bir uzmanlar grubu oluşturulması sürecindeyiz. Sözleşme’nin içeriği kadar, uygulanmasının iyi denetlenmesi de büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, Sözleşme’nin güçlü ve dönüştürücü biçimde uygulanması için uluslararası denetim mekanizması olan GREVIO adlı bu uzmanlar grubu kritik önemdedir. GREVIO’nun özellikle ilk dönemi, çalışma ilkeleri ve ayrıntılı görev tanımları oluşturulacağından, uygulamanın etkili bir biçimde denetlenmesi açısından kurucu bir belirleyiciliktedir.
İstanbul Sözleşmesi, tüm taraf devletlere, bu alanda çalışan kadın örgütleri ile “her aşamada eşgüdümlü bir çalışma” zorunluluğu getirmektedir. Buna rağmen, İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu ve platform üyesi 86 bağımsız kadın ve LGBTİ örgütü, bu konuda yazılı ve/veya sözlü taleplerine rağmen, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın (ASPB) GREVIO Türkiye adaylarının belirlenmesi için başlattığı sürece dâhil edilmemiştir. Bu süreçte Platform, ASPB’nin kendi yöntem ve adaylarını dayatmak için yarattığı zaman baskısı nedeniyle, kadın hareketinin desteklediği altı adayını (Canan Arın, Feride Acar, Hülya Gülbahar, Pınar İlkkaracan, Şehnaz Kıymaz, Yakın Ertürk) belirleyip ASPB’ye bildirmiştir. Platform adaylarının tümü, kadına karşı şiddetle yıllardır mücadelede eden ve Avrupa Konseyi tarafından beklenen özellikleri fazlasıyla karşılayan ehil kadınlardır. Bu adaylar içinden Prof. Dr. Feride Acar, 28 Ocak 2015 günü adaylık için Bakanlığa başvurusunu iletmiştir.
Platform olarak Feride Acar’ın GREVIO adaylığını destekliyoruz!
Prof. Dr. Feride Acar, İstanbul Sözleşmesi’nin hazırlanması sürecinin her aşamasında (bu fikrin doğuşundan Sözleşme metninin yazımına kadar) bağımsız uluslararası uzman ya da Türkiye temsilcisi olarak fiilen yer almıştır. Bu uluslararası müzakere sürecinde, İstanbul Sözleşmesi’nin günümüz uluslararası insan hakları standartlarına uygun ve özellikle (kadının insan haklarının temel belgesi olarak kabul edilen) Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) ile paralel hükümler içeren bir metin olarak ortaya çıkması için uğraşmıştır. Sözleşme’nin gelişme sürecini ve metnin farklı aşamalarını hem kadın hareketi hem de ilgili devlet kurumları ile paylaşmaya ve geri bildirim almaya önem vermiş, Sözleşme’nin Türkiye’de görünürlük kazanması için çok sayıda çalışma yürütmüştür.
Prof. Dr. Feride Acar, bu emek ve nitelikleri ile Türkiye’yi GREVIO’da başarıyla temsil edecek ve Türkiye’de imzalandığı için tarih boyunca “İstanbul Sözleşmesi” olarak anılacak bu Sözleşme’nin uygulanması konusundaki kriterlerin belirlenip yerleştirilmesinde de etkili rol oynayacak bir isimdir. Unutmamak gerekir ki, Türkiye dâhil Sözleşme’ye taraf olan tüm devletler, kendi adaylarını önerecek, ancak seçim Sözleşme’ye taraf olan devletlerin temsilcilerinden oluşan Taraflar Komitesi tarafından yapılacaktır.
İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu
1. Adana Kadın Dayanışma Merkezi (AKDAM)
2. Adıyaman Anadolu İş Kadınları Derneği
3. Adıyaman Genç Kuşak Girişimci Kadınlar ve İstihdam Derneği
4. Adıyaman Kadın Sorunlarını Araştırma ve Çözüm Derneği (AKSAÇ)
5. Adıyaman Kadın Yaşam Derneği (AKAYDER)
6. Amargi İzmir
7. Ankara Feminist Kolektif (AFK)
8. Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
9. Ayvalik Bagimsiz Kadin Inisiyatifi
10. Avrupa Kadın Lobisi Türkiye Koordinasyonu
11. Bağımsız Kadın Derneği-Mersin
12. Buca Evka -1 Kadın Kültür ve Dayanışma Derneği (BEKEV)
13. Ceren Kadın Derneği
14. Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD)
15. Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği (ELDER)
16. Edirne Kadın Merkezi Danışma Derneği
17. Engelli Kadın Derneği
18. Ergani Selis Kadın Derneği
19. Eşitlik İzleme Kadın Grubu (EŞİTİZ)
20. Eşit Yaşam Derneği
21. Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Grubu
22. Ev Hanımları Derneği (EVKAD)
23. Femin & Art Uluslar Arası Kadın Sanatçılar Derneği (10 Şube)
24. Filmmor Kadın Kooperatifi
25. Gökkuşağı Kadın Derneği
26. Haklı Kadın Platformu
27. İstanbul Feminist Kolektif (İFK)
28. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği
29. İstanbul LGBTT Dayanışma Derneği
30. İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi
31. İzmir Barosu Kadın Hakları ve Hukuk Araştırmaları Merkezi
32. İzmir Çiğli Evka 2 Kadın Kültür Derneği (ÇEKEV)
33. İzmir Feminist Kolektif (İzFK)
34. İzmir Kadın Dayanışma Derneği
35. Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER) (Merkez Şube ve Temsilcilikleri)
36. Kadın Adayları Destekleme Derneği Ankara Şubesi (KA-DER Ankara Şubesi)
37. Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Platformu
38. Kadın Çalışmaları Derneği
39. Kadın Dayanışma Vakfı
40. Kadın Eğitim ve İstihdam Derneği
41. Kadın Emeği İstihdamı Girişimi (KEİG)
42. Kadın Erkek Birlikte Sosyal Eşitlik Derneği (KEBSED)
43. Kadın Erkek Eşitliği Derneği – KAZETEDER
44. Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) (23 Şube)
45. Kadın Yazarlar Derneği
46. Kadının İnsan Hakları -Yeni Çözümler Derneği (KİH-YÇ)
47. Kadınlara Hukuki Destek Merkezi (KAHDEM)
48. Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV)
49. Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği (KaosGL)
50. Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
51. Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği (KarKad-Der)
52. Karya Kadın Derneği
53. KAZETE – Bağımsız Kadın Gazetesi
54. Kırmızı Biber Derneği
55. Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği
56. Lambdaİstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
57. Mavigöl Kadın Derneği
58. Medya İzleme Grubu (MEDİZ)
59. Mersin 7 Renk LGBT
60. Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
61. MorEl Eskişehir LGBT
62. Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği
63. Muş Kadın Çatısı Derneği
64. Muş Kadın Derneği (MUKADDER)
65. ONAR Uluslar arası Kadın Destek İnsiyatifi
66. Ordu Kadını Güçlendirme Derneği
67. Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
68. Petrol-İş Sendikası Kadın Dergisi
69. Selis Kadın Derneği
70. Sınır Tanımayan Kadınlar
71. Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği
72. Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD LGBTİ)
73. Sosyalist Feminist Kolektif (SFK)
74. Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM)
75. Trabzon Kadın Gelişim ve İletişim Derneği
76. Trans Danışma Merkezi (T-DER)
77. Türk Anneler Derneği Trabzon Şubesi
78. Türk Kadınlar Birliği
79. Türk Tabipler Birliği Kadın Hekimler Kolu
80. Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD)
81. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonunu
82. Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği
83. Urfa Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
84. Van Kadın Derneği (VAKAD)
85. Van Saray İlçesi Kadın Çocuk ve Aile İlişkilerini Geliştirme Modernleştirme Koruma ve Güçlendirme Derneği
86. WINPEACE – Türkiye Yunanistan Kadınları Barış Girişimi
87. Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP)
88. Yaşam Kadın Merkezi Derneği