EnglishBBC Türkçe’nin haberine göre eski bir Afgan milletvekili olan Azita Rafet kızlarını okula hazırlarken birini farklı giydiriyor. Kızlarından üçü beyaz elbiseler giyerek başlarına beyaz başörtüsü takıyor; ama dördüncüsü Mehrnuş, takım elbise giyinip kravat takıyor. Azita oğlu olmadığı için bu boşluğu doldurmak ve insanların alaylarından kurtulmak için bu çözüme başvurmuş.
Baça Poş
Afganistan’da bu geleneğin bir adı bile var: Baça Poş, yani kızları erkek kılığına sokmak. Afgan pazarlarında erkek kılığına girmiş çok sayıda kız bulmak mümkün. Bazı aileler rahatça dışarıda çalışıp evlerini geçindirebilsinler diye kızlarını erkek kılığına sokuyor. Kendilerini erkek diye tanıtan bu kızlardan bazıları su ya da sakız satıyor. Erkek olarak büyütülen bu kızlar ömür boyu böyle kalmıyor. 17-18 yaşına geldiklerinde yeniden kızlığa dönüyorlar, ama bu kolay olmuyor.
Olumsuz etkiler bırakıyor
Bu gelenek bazı kız çocukları üzerinde olumsuz etkiler bırakmış; onları elzem çocukluk anılarından mahrum ettiği gibi kimliklerini kaybetmelerine de neden olmuş. Bazıları içinse kız çocuğu olarak hiçbir zaman edinemeyecekleri özgürlükleri tatma bakımından iyi bir deneyim olmuş.
“İnsanlğa aykırı”
Afganistan’da bu gelenek yüzyıllardır var. Kabilli sosyolog Davud Raviş’e göre bu geleneğin kökeninde, Afganların işgalcilere karşı verdiği savaşlarda kadınların erkek kılığına girerek savaşması yatıyor olabilir.
Belh İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Gazi Said Muhammed Sami ise bunu bir hak ihlali olarak görüyor: "Bir süreliğine kimsenin cinsiyetini değiştiremeyiz. Bir kızı bir süreliğine erkeğe dönüştüremezsiniz. Bu insanlığa aykırı" diyor.